Şmallenberq virus xəstəliyi ilk dəfə 2011-ci ilin avqust ayında Almaniyada iribuynuzlu heyvanlar arasında aşkar edilib. Virusun adı xəstəliyin ilk dəfə aşkar olunduğu Şmallenberq şəhərinin adı ilə bağlıdır. Bu virus bunyavirus (Bunyaviride) ailəsinə aiddir.
Şmallenberq virusu xəstəliyi iri və xırdabuynuzlu heyvanlarda mədə-bağırsaq pozulması, hərarətin yüksəlməsi, doğulmuş balaların tələf olması və ya qüsurlu, ölü bala doğulması, habelə balasalmalarla müşayiət edilir. Məhsuldar heyvanlarda süd məhsulunun kəskin azalması ilə müşayiət edilir.
Xəstəlik ağcaqanadlar, mığmığalar və digər qansoran həşəratlar vasitəsilə yayılır.
Hazırda müəyyən olunub ki, yaşından asılı olmayaraq xəstəlik iribuynuzlu heyvanlar və qoyun-keçilər arasında geniş yayılıb. İnsanların xəstələnməsi haqqında hələlik məlumat yoxdur, ona görə insanlar üçün bu xəstəlik təhlükəsiz hesab edilir, lakin potensial riski nəzərə alaraq, Avropada hamilə qadınlara heyvanların balalama dövründə onlarla ünsiyyətdə olmaq məsləhət görülmür.
Xəstəliyin əsas klinik əlamətləri qeyri-spesifik olur. İribuynuzlu heyvanlar tez bir zamanda süst vəziyyət alır, iştahası zəif olur, onlarda vaxtından əvvəl doğuş başlayır, heyvanların bir hissəsi ölür, sağım çox aşağı düşür, boğazlığın axırıncı dövrlərində balasalma baş verir və ya ölü bala doğulur. Xəstəliyin törədicisi yoluxmuş boğaz heyvanların balasında anomaliyalara səbəb olur. Bəzi heyvanlar diri bala doğsa belə sinir pozğunluqları ilə müşayiət olunan ataksiya (əzələ zəifliyi), süstlük, əmə bilməmək, oynaqların eybəcərliyi, başın deformasiyası və s. simptomlar müşahidə olunur.
Qoyunlar xəstəliyi daha ağır keçirir, ana qoyunlar arasında ölüm çoxalır. Doğulan balalar arasında oynaqlarda şişkinlik, eybəcərlik, balada boyunun qatlanması və digər hallar müşahidə olunur, 20-70%-ə qədər ölüm müşahidə edilə bilər. Xəstəliyin simptomları vektorların (daşıyıcıların) aktiv olduğu vaxtlarda müşahidə edilir.
İlk növbədə xəstəliyə diaqnoz qoyulduqdan sonra ümumi baytarlıq-sanitariya işləri aparılmalı, təsərrüfata yeni heyvanların gətirilməsinə diqqət yetirilməlidir. Yeni alınmış heyvanlar karantin müddətində yoxlanılmalıdır. Ölən heyvanlar yandırılmaqla zərərsizləşdirilməlidir. Xəstə heyvanlar keyfiyyətli və vitaminlərlə zəngin yemlərlə yemlənməli, təsərrüfatda dezinseksiya tədbirləri aparılmalıdır. Xüsusilə də qansoran həşəratlara qarşı tədbirlərin aparılması vacibdir. Xəstə heyvanların çıxdaş edilərək təsərrüfatdan çıxarılması məqsədəuyğun deyil.
Şmallenberq xəstəliyinin spesifik müalicəsi və profilaktik vasitəsi (vaksini) yoxdur. Müalicə yalnız simptomatik əlamətlərə görə aparılır.
Dövlət Baytarlıq Xidməti bildirir ki, respublikada iti yoluxucu xəstəliklərə, o cümlədən şmallenberq xəstəliyinə görə epizootik vəziyyət sabitdir.
1 noyabr - Kənd Təsərrüfatı İşçiləri Günü ilə bağlı müsabiqənin qalibləri mükafatlandırılıb
31 Oktyabr 2024
Cəlilabad rayonunda mövsümün sonuncu toxum sərgi-satış yarmarkası keçirilib
31 Oktyabr 2024
“Bitki mühafizəsinin əsas problemləri və onların həllinin optimal yolları” mövzusunda onlayn tədbir keçirilib
30 Oktyabr 2024
Balakən rayonunda IV Xurma Festivalı keçirilib
29 Oktyabr 2024
Kənd Təsərrüfatı Nazirliyində Türk Əməkdaşlıq və Koordinasiya Agentliyinin nümayəndə heyəti ilə görüş keçirilib
29 Oktyabr 2024