Kartof güvəsi kartofun, badımcanın, tütünün və quş üzümü fəsiləsinə aid digər mədəni və yabanı bitkilərin potensial təhlükəli zərərvericisidir.
Güvə ən çox kartofa ziyan vurur. Zədələnmiş yumrular tez xarab olur, xəstəliklərə güclü yoluxur, görkəmini və əmtəəlik keyfiyyətini itirir. Kütləvi çoxaldıqda sahədə və ya çardaq altında müvəqqəti saxlanılan kartof yumrularını 2-3 həftə ərzində tamamilə məhv edə bilir. Zərərverici 25-80% məhsul itkisinə səbəb olur.
Zərərverici yumurta, tırtıl və pup mərhələsində yoluxmuş kartof yumrularının daşınması və əkilməsi yolu ilə yayılır.
Kartof güvəsi yetkin tırtıl və pup halında torpağın üst səthində bitki qalıqları altında qışlayır. Anbar və digər saxlanma yerlərində il boyu çoxala bilir. Kəpənəklər erkən yazdan uçmağa başlayırlar. Onlar gün batdıqdan sonra və səhər gün çıxana qədər daha fəaldırlar
Cütləşdikdən sonra dişi kəpənəklər yumurtalarını açıq sahədə tək-tək və bəzən kiçik qrup halında yarpağın alt səthinə, gövdəyə, pomidorun meyvələrinə, torpaq kəsəklərinin altına, torpaqla örtülməmiş kartof yumrularına, digər örtülü yerlərə, anbarlarda isə kisələrin üzərinə, divar çatlarına və kartof yumrularının gözlərinə qoyurlar.
Çıxan tırtıl 20-30 dəqiqə hərəkətsiz qalır, sonra isə hərəkət edərək yarpağın alt tərəfindən yarpağın yumşaq hissəsinə keçir, qidalanaraq lağımlar (minalar) əmələ gətirir.
Gövdə zədələndikdə bitkinin zədədən yuxarı hissəsi quruyur. Yumruda bir göz rüşeymini yeyən tırtıl ikinci gözə tunelə bənzər yol açır, qidalandıqdan sonra isə eyni qayda ilə digər gözlərə keçir.
KARTOFÇULUQLA MƏŞQUL OLAN SAHİBKARLARIN NƏZƏRİNƏ: Kartof yumrularının kartof güvəsi ilə ən çox sirayətlənməsi kartof yumruları yığılaraq sahələrdə uzun müddət qaldıqda, eyni zamanda saxlama qaydalarına düzgün əməl edilmədikdə baş verir.
Bu məqsədlə torpaqdan çıxarılan kartof yumruları seçilərək tez bir zamanda sahədən çıxarılmalı və fumiqasiya olunmuş anbarlarda və ya müvafiq soyuducularda saxlama qaydalarına riayət olunmaqla saxlanılmalıdır.
Potensial təhlükəli zərərverici olan kartof güvəsinin təcrid və məhv edilməsi məqsədilə tədbirlər sisteminin həyata keçirilməsi məqsədəuyğundur:
COP29 çərçivəsində aqroərzaq sistemlərinin dayanıqlığına nail olunması mövzusunda panel müzakirə keçirilib
21 Noyabr 2024
Aqrar Tədqiqatlar Mərkəzinin direktoru COP29 çərçivəsində panel müzakirələrdə çıxış edib
21 Noyabr 2024
COP29: AKİA-nın təşəbbüsü ilə “İqlim dəyişikliyinə dayanıqlı aqrar sektor üçün innovativ yanaşmalar və birgə əməkdaşlığın rolu” mövzusunda tədbir keçirilib
20 Noyabr 2024
“Fermerlər üçün İqlim Maliyyəsinin işlək mexanizmi: Təsərrüfatdaxili təcrübələr və konkret həllər” mövzusunda panel müzakirə keçirilib
19 Noyabr 2024
Dayanıqlı Transformasiya üçün Ərzaq və Kənd Təsərrüfatı (FAST) tərəfdaşlığı üzrə nazirlər görüşü keçirilib
19 Noyabr 2024